Skandinavie dagen

Vorig weekend was het zover.. de skandinavie dagen in Almere.. Ook wij waren er weer, dit keer met 4 personen om alle geintresseerden van informatie te voorzien en enthousiast te maken voor ons geweldige projekt gebied. :=)

Dit keer hadden we 2 dagen, zowel de zaterdags als de zondags.. flink aantal bezoekers die langs zijn gekomen, vooral zaterdagochtend en begin van de middag véél mensen, zondags duurde het ietsjes langer voordat het op gang kwam, maar uiteindelijk toch ook weer veel mensen in de stand gehad.

Veel gezinnen, sommige met opa´s en oma´s erbij die ook wilden emigreren, anderen al met oudere soms niet mee emigrerende kinderen of nog alleenstaande jongeren die hun kans willen beproeven..  Sommige nog in de beginners fase, anderen hun huis net verkocht en willen komende zomer emigreren..

Veel spannende gesprekken gehad, met als resultaat het dubbele aantal aanmeldingen voor ons projekt als vorig jaar.. 🙂 Daar zijn we natuurlijk erg blij mee. De komende periode gaan we met iedereen weer contact opnemen en kijken waarbij we mensen kunnen helpen, begeleiden en misschien zelfs wel hierheen kunnen helpen verhuizen.. De huizen, bewoners, school en kinderdagverblijf in Yttermalung en Malungs Finnmarken hopen op veel nieuwe bewoners 🙂

Stoer

Ik weet dat veel mensen het stoer vinden dat wij zomaar in Zweden gingen wonen. Maar ik vind het wel stoer om in Nederland te gaan autorijden. Na 10 jaar.

We woonden in de Randstad en en een ritje naar Rotterdam via snelwegen, file of Maastunnel was dagelijkse kost voor mij. 15 jaar geleden.

Afgelopen week verbleven Peter en ik in het hoge noorden van Friesland-echt de Waddenzee lag op steenworp afstand. We waren daar op een beurs in Leeuwarden en gelijktijdig waren er ook de Scandinavische dagen in Almere. Ik zou daar wel heen rijden, ritje van 130 km. Makkelijke rijksweg, geen probleem.

Behalve dan dat mijn lieve vrienden in weer en wind hebben staan zwaaien omdat ik 3 x voorbij reed omdat ik verwachtte dat een van der Valkhotel een toren heeft met een vlag met een vogel erop. Ik zag het echt niet ondanks dat de GPS zei hier-ergens-is het, en mijn lieve, verkleumde vrienden door de telefoon mij trachtte erheen te praten, terwijl je in Nederland helemaal niet mag telefoonpraten en sturen tegelijk en dat allemaal een kwartier voor openingstijd en ik had alle spullen voor de stand in de auto. Het was wel even een herbeleving van verkeer-stress moet ik bekennen. Nog niet zo stoer eigenlijk.

Maar toen kwam er een code oranje waarschuwing tegen de tijd dat ik de volgende dag terug zou rijden. Termen als sneeuwjacht, sneeuwduinen, afgesloten A6, wegomleiding, zomerbanden, code oranje, verkeerschaos, storm, kortom alles wat paniek kan veroorzaken kwam de radio uit.

Natuurlijk voor mij een eitje! Goede auto, in de 4×4 stand gezet en rijden maar. Op de rijksweg ging iedereen in kolonne rijden, met een gangetje van 50 km per uur. Nu ging ik heel stoer en voorzichtig gewoon met een iets harder gangetje erlangs. Peter zou trots op me geweest zijn als ie het gezien had, zolang je rechtdoor rijdt en niet hard hoeft te remmen is er niks aan de hand zegt ie altijd. Ik verwachtte nu niet direkt een overstekende eland dus dit durfde ik best.

Even later moesten we een heel stuk omrijden, de weg was afgesloten. Het werd een rit op 2baanswegen met een aantal rotondes en dat maakt niks uit, maar ik heb geen enkele sneeuwschuiver gezien al die tijd in Nederland. Volgens mij schuiven ze daar niet de sneeuw weg. Waarschijnlijk door ruimte gebrek, waar moet je die sneeuw laten? Je ziet het ook aan mensen die hun stoepje moeten vegen: waar laat je die hoop? Bij de buren op de stoep? Of op de rijbaan? In iedergeval strooit men wel heel veel zout en dan wacht men totdat de sneeuw “weggereden” wordt, door het verkeer! Nou dat geeft wel eerst een lekkere gladde prut! Ja, en dan door die rotondes manouvreren…Ging natuurlijk goed, een beetje glijden is niet erg, maar niet als er een auto voor je zit, en naast je en achter je, want afstand houden daar doet men niet aan in Nederland. Dit was wel weer even stoer dus, dat het goed afliep zeg maar.

In iedergeval was het een spannend week weg: eerst in Zweden waar voor ons honderd auto´s op elkaar reden in de gladheid en de mist, toen een ontruimingsalarm in de WTC, wat natuurlijk vals was, daarna code oranje…jeetje ga je eens saampjes een weekje erop uit!

Mijn moederhart was natuurlijk helemaal blij toen we gisteravond heelhuids binnenstapte, en onze kids in goede gezondheid aantroffen!

Mässan

Hilje is al in Nl aangekomen, wij stappen zo op het vliegtuig.. Van het weekend is het weer zover, Yttermalung en Malungs Finnmarken staat weer op de Skandinavie Dagen in Almere. Dit keer 2 dagen waarbij wij met 4 personen te vinden zijn om jullie te informeren over ons geweldige projektgebied. Kijk voor meer info op http://www.placement.nl
We zien jullie daar!!

Försäkringskassan

Försäkringskassan.. hier alleen zou men een hele blogg aan kunnen wijden.. maar dat doen we maar niet allemaal in 1 keer, wel zullen het netjes opdelen 😉 Feit is dat de försäkringskassan een grote rol in het Zweedse leven speelt. De försäkringskassan is dé instantie die bij zieke kinderen een vergoeding voor je gemiste werkdagen geeft, betaald ouderschapsverlof, kinderbijslag, bij langdurig ziekte.. en vast nog veel meer. Als jonge ouders zitten wij midden in de föräldraledighet, VAB-dagar, gravidpengar en barnbidrag..

Zo weten de meeste van jullie waarschijnlijk wel dat men hier in Zweden iets langer zwangerschapsverlof heeft dan in NL gebruikelijk is. Als je het hebt over kinderen van nog geen 3 maanden op de dagis afleveren dood normaal is maken ze je echt voor gek uit en hoe kan dat in NL zo kind-onvriendelijk zijn.. Aja.. het is daar gewoon, je weet niet beter, dus je gaat erin mee, maar dat het niet altijd even makkelijk is is een feit.

In Zweden krijgt men 480 betaalde dagen rondom en na de geboorte van je kind. Hier is de filosofie dat het kind zich aan de ouders moet hechten, een stabiele relatie en hechtingsproces kan doorgaan en natuurlijk met de borstvoeding. Een babytje van 3 maanden zie je hier dan ook echt niet op de dagis, sterker nog voordat ze 1 jaar mogen ze niet eens na de dagis. Wil je als ouder wel allebei werken en heb je een kind onder 1 jaar, dan zal je daar een eigen oppas voor moeten vinden.

Zoals gezegd krijgt men betaalde ouderschapsverlof dagen, dit is zo´n 70-80% van je afgelopen loon, dus financieel ga je er wel op achteruit. Aan de andere kant heb je weer geen kosten aan kinderopvang (al zijn die niet te vergelijken zoals men dat in NL heeft). Veel ouders delen deze dagen ook nog eens erg op, er vanuit gaande dat je 7 dagen per week op kan nemen en dan die 70% van je loon krijgt ongeveer. Sommige ouders nemen maar 2-3 dagen per week op, alles om maar zo lang mogelijk thuis te kunnen zijn met je kleine kindje.. Want als je kind 1 jaar is breng je het echt nog niet weg naar de dagis.. het is dan nog zó klein!…. Iets andere denkwijze als in NL dus.

Voor de bevalling kan je ook verlof krijgen, gravidpengar zoals dat hier heet, om hiervoor in aanmerking te komen moet je wel lichamelijk zo zwaar werk hebben dat het echt nodig is.. Is dit laatste niet constant het geval gaan ze er vanuit dat je gewoon door kan werken.. zo krijgt iemand op kantoor dus nooit deze extra vergoeding en zelfs ik als verpleegkundige op de ouderenafdeling kwam er niet voor in aanmerking. Deze vergoeding kan je vanaf week 32 tot 10 dagen voor de uitgerekende datum uitbetaald krijgen, zelfde princiepe als föräldrapenning. Maar deze komen dus nog bovenop je 480 dagen die je altijd al krijgt.. hebben, hebben dus.. als je ervoor in aanmerking komt.

Je föräldradagen kan je opnemen voor je ongeboren kind vanaf 16 dagen voor de uitgerekende datum.. dus dat heb je altijd.. Heb je een rustig beroep kan je doorwerken (als je dat wilt) totdat je bevalt bij wijze van spreken. Wil je wel eerder verlof neem je dus die föräldradagen of vakantiedagen op om van te voren bij te komen en je voor te bereiden op..

Dat dit niet binnen 1 weekje geregeld is is misschien te begrijpen, de försäkringskassan schijnt vaak last te hebben van dubbelheid, verschillende systemen en niet samenwerkende medewerkers. Je krijgt dus soms een aantal formulieren die allemaal over je loon gaan van de afgelopen tijd.. de ene voor je aanvraag van je gravidpengar, de andere voor je sjuk-inkomst en de volgende voor de basis van je föräldradagen.. Ze zullen ondertussen wel gek worden op het lonenkantoor van mij, of eerlijk gezegd van de F-kassan 😉 Grote voordeel is wel, heb je eenmaal alles in gang dan is het heel makkelijk via je inlogging van de bank en internet te regelen en aan te passen, 1 muisklik verwijderd van uitkeren of niet.. Snap je de hele procedure dan is dat een piece of koekie 🙂

Kijk voor meer info op: http://www.forsakringskassan.se/privatpers

Sportklubb

Net zoals in Nederland heeft men hier ook een sportclubje hier en een sportclubje daar, sportscholen waar men naar toe gaat om te gymmen of bodybuilden of de grote gymzalen of ijshallen waar men ijverig traint. Hier in Zweden komen daar natuurlijk nog de vele buitensporten bij zoals langlaufen en skien.. Er zijn hier in Zweden ook nog veel variaties op, ook ijssporten waarvan wij het bestaan niet zo wisten.. curling is daar een mooie van.. het ijs poetsen voor de kula uit..

Onze jongens zitten in het najaar en voorjaar voor de zomervakantie op zwemles, lek o plast heet dat hier. De zwemlessen zijn meer op vrijwillige basis, kinderen kunnen dingen leren, maar als ze niet willen is spelen ook goed. Het gaat vooral om het eigen maken met water en diepte.. Soms kan ik mij aan dat ´als ze alleen willen spelen is ook goed´ wel een beetje ergeren, want vooral voor mijn 7-jarige zoon zou ik het fijn zijn als hij even goed les krijgt en kan zwemmen met al dat water hier in de buurt.. Dus heeft Matt altijd de opdracht van ons in ieder geval het diepe bad in te gaan, goed z´n best te doen en daarna mag hij in het kleinere warme badje weer spelen/oefenen.

Nu in de winterperiode zijn wij zelf fan van slalom, skieën. Matt is gelukkig ook groot fan en vorig jaar heb ik samen met Finn mee gedaan aan de trainingsgroep.. We doen dat hier op de skipiste van Malung, Byråsen.. http://byrasen.se/ Dit jaar is het voor mij misschien een beetje veel met kind in m´n buik en kind tussen m´n handen op de piste en onze Finn was nog niet echt enthousiast te krijgen. Matt daarintegen vind het geweldig en stapt eenmaal met z´n schoenen aan zo in zijn skies voor de eerste keer van dit seizoen. Hups in de lift en zo naar boven.. ´Moet je kijken hoe hard ik naar beneden kan mam!´ En hoeps daar zoeft meneer voorbij, net voor onze neus komt er een noodstop aan om daarna zo de lift weer in te draaien..

Matt moet nu weer even goed bochtjes leren maken, hij vond nu het snelle rechtdoor wel weer erg leuk en bochtjes ´dryg´ (saai), maar heb hem uitgelegd dat als hij straks goed en snel bochtjes om die paaltjes heen kan maken hij dan wedstrijden kan doen en wie dan het snelste is wint! Oei.. dat leek hem wel wat, z´n gezicht ging er van glunderen 🙂

Veel sporten worden door een vereniging gegeven, een medlemskap of contributie is vaak erg laag. Daarintegen wordt soms wel weer een tegenprestatie van de ouders verwacht, waardoor de kosten natuurlijk ook laag blijven. Zo kregen we nu vanavond bij het skieën te horen dat we allemaal een avondje voor de fika moeten zorgen, dat we onder de skilessen alvast wat broodjes moeten smeren voor de kids voor na die tijd en dat we een keer wat moeten bakken voor tijdens de fika.. Aja, allemaal te overzien.. kan Matt voor 150kr een heel seizoen skieën en les krijgen op Byråsen.. 🙂

 

 

Föräldrakurs

Eindelijk weer een blogg over de zwangerschap in Zweden, dit keer over de föräldrakurs. Toen mijn barnmorska met dit voorstel kwam, kwam ik natuurlijk met mijn Nederlandse ideeén: o zoiets als zwangerschapyoga, zwangerschapszwemmen, zwangerschapsgym, zwangerschap… Nee dat was niet wat zij bedoelde.. dit was een ouderschapscursus, men kreeg hier informatie over zwangerschap en bevalling, maar het was ook vooral bedoeld om andere ouders in spé te ontmoeten en het gezellig mee te hebben. Eerst vond ik dit idé maar zo zo.. ben tenslotte al eerder 2 keer bevallen en dat ging toendertijd ook goed zonder wat voor cursus dan ook in NL, moet ik dan hier nu aan mee gaan doen? Toen later bleek dat 1 van mijn zwangere collega´s in dezelfde groep zou komen leek het ineens een stuk gezelliger en van hun begreep ik dat het echt een sociale groep is/wordt die later (misschien wel juist later) elkaar veel gaat träffen (ontmoeten/afspreken) om bij te kletsen, tips uit te wisselen en sociale contacten mee te houden in het eerste jaar dat je thuis bent met je kind.. Oké, ik ben om, ik doe mee! Gelukkig had ik toevallig alle vier de dagen vrij dat de cursus gegeven zou worden.. Waar ik verwachte een uurtje op de avond, waren het hier 4 ochtenden van 9 tot 12.. Huh!?…

Een grove onderwerp verdeling kregen we voor deze 4 ochtenden. Buiten de standaard informatie over zwangerschap en hoe begint een bevalling werden er ook nog specifieke onderwerpen aangesneden zoals familie-recht, fysiotherapie en die laatste kan ik even niet meer op komen. Voor mij kwam er toch nog wel intressante informatie naar boven. Veel ouders zijn in Zweden niet getrouwd, dus daar werd het één en ander over verteld. Een ander leuk feitje is dat men in Zweden 3 maanden officieel de tijd heeft om een naam voor je kind door te geven.. als ik het goed heb onthouden (ben (momenteel) een zeef) krijgt men hierover automatisch papieren thuis gestuurd.. Je baby krijgt tot die tijd gewoon een nummer, zijn persoonsnummer.. Veel Zweden maken bij voorbaad de eventuele namen al kenbaar en kiezen als het kind er daadwerkelijk is welke naam erbij past.. (Wij doen daaraan niet mee, wij moeten nog officieel in beraad voor de naam.. al hebben we natuurlijk wel een idé ). Zo is het voor de moeder altijd verplicht om de vader door te geven bij de burgelijke stand zeg maar.. een kind heeft recht om te weten wie zijn vader is en in princiepe weet een moeder vaak wel wie de vader is. Mocht de vader niet direkt duidelijk zijn is de familie-rechten amtenaar verplicht hier een zoektocht naar in te stellen.. Wat natuurlijk tot hilarische situaties kan leiden 😉

Andere onderwerp was fysiotherapie.. verschillende oefeningen voor zowel onder als na de zwangerschap, wat je allemaal wel mag doen (je mag hier eigenlijk alles doen wat je wilt en waar je je zeker in voelt) en het is beter nu nog te beginnen met sporten als helemaal niet te sporten.. Pff.. we houden het bij de dagelijkse beweging die sporttraining wordt het straks wel met de kinderwagen 😉

Een lesje over borstvoeding, iets waar men hier standaard vanuit gaat. Het wordt fles heb ik niet voorbij horen komen en toen ik opperde dat wij voor de 6 weken altijd begonnen met het leren uit fles drinken van afgekolfde melk (omdat men in NL natuurlijk weer snel moest werken) stonden ze me wel raar aan te kijken. Kolven worden hier in vele mindere mate verkocht/uit te huren. Men is hier het eerste jaar thuis met het kind (als is dat vaak ook deels de vader) en dan heeft men een kolf niet nodig.. tenzij er problemen zijn of iets dat men daarvoor een kolf nodig heeft.  Dat veel moeders het na een maand of 8 dan ook een beetje zat worden kan ik mij voorstellen als ze niet (mogen) kolven en continu bij hun kind moeten zijn.. Nou hier gaan we heus af en toe een fles erin doen met mamamelk.. kan mamma ook nog eens de hort op.. 😉 Al is het alleen maar voor het idé 😉

Dan de bevalling.. tja hoe die begint hoef ik niet uit te leggen, wel dat men hier naar Falun wordt geacht de rijden, voor ons een rit van goed 2 uur, oftwel ruim 150km. Jaja.. dat wordt lachen.. De mensen die mijn vorige bevallingsverhaal kennen weten dat dit al een hele uitdaging gaat worden. Renee grapt al dat als hij eerst nog uit Noorwegen moet komen (hij uberhaubt blij mag zijn het dan mee te maken), dat we dan net midden in het dorp zijn beland (is dus thuis) als de baby komt.. Wij bereiden ons voor op een auto bevalling.. dan valt het altijd mee 😉 Een ritje met de ambulance is ook tot de mogelijkheden als men het niet gaat redden.. (Het gebeurd dus nog wel eens dat mensen onderweg bevallen hier..)

En dan het ziekenhuis, ik wilde graag zoveel mogelijk info over het ziekenhuis en de BB hebben om mijn ongerustheid daarmee weg te kunnen nemen, waar zit de ingang, wat gebeurd er als je binnen komt… Ik ben al niet zo´n ziekenhuisfan, zeker niet voor een bevalling en al helemaal niet voor een Zweedse bevalling. Als het aan hun ligt krijg je meteen een naald (voor het geval dat), wordt je regelmatig aan het CTG gelegd voor controle en meer van die controle medische dingen. Mijn groepje moest wel lachen, die roepen nu al, o maar dat doet Petra niet, die gaat er alleen in en uit. We weten hoeveel uur we minimaal moeten blijven (6 uur), maken een bevallingsplan met alles wat ik niet wil (tenzij het medisch noodzakelijk is natuurlijk) en hoop er eigenlijk maar zo kort mogelijk te zijn.. Renee heeft er nog niet veel in kunnen inbrengen.. die hoopt zijn auto schoon te houden en op tijd in Falun te zijn.. Toen ook nog bleek dat het kindje 2 keer door de arts nagekeken moet worden, 1 keer binnen die 6 uur en nog 1 keer erna en de hielprik binnen zoveel uur wat ze dus niet thuis komen doen, wat inhoud dat als je met 6 uur weg gaat voor 1,5 dag later weer een tijd in Mora krijgt voor een återbesök (nacontrole en bloedprikken).. toen zag Renee het voordeel er wel van in dan toch ook maar een paar dagen te blijven.. Het is nog niet besloten dus.. 😉

Kortom een erg informatieve oudercursus gehad, zeker voor iemand die als 3e keer zwanger blanco een Zweedse bevalling gaat doen.. Gezellig klein clubje, lekker fikamomenten tussendoor (ze denken aan de zwangeren en hebben dus echt véél gezonde versnaperingen!) en leuke momenten gehad. Nadat iedereen bevallen is zullen we elkaar weer ontmoeten.. Voorlopig wachten we nog op de eerste die moet bevallen (ik sta als laatste op de planning). Via facebook houden we elkaar een beetje op de hoogte en reageren we op elkaars berichtjes als we om 2 uur ´s nachts weer wakker liggen omdat we niet kunnen slapen met die zwangere buik 😉

http://www.ltdalarna.se/templates/Base____113.aspx

Glad

Allereerst willen wij jullie natuurlijk een heel goed 2013 toewensen en dat jullie maar vaak mogen mijmeren over wonen in Zweden en als jullie deze dromen gaan omzetten in daden dat jullie dan naar Yttermalung komen of naar finnmarken want jullie zijn hier van harte welkom! Zo!

Gisteravond waren we op bezoek bij onze lieve vrienden in dat finnmarken en dat is bij ons huis vandaan 20 kilometer, deels gravelweg. Er lag lekker veel sneeuw, maar nu heeft het flink gedooid-wel goed voor de elrekening, hé Peet?- en we kregen er gisteravond zelfs regen overheen. Gevolg: een ijsbaan. En niemand die zand gaat strooien op die weg ´s nachts om 2.00 uur, dus…het was een spannend ritje. Zelfs met 4×4 en spikes.
Op rijkswegen wordt zout gestrooid, maar kleine dorps- en bos weggetjes daar rij je op de sneeuw en als het te gortig wordt strooit men zand. Op de foto het pad wat we moesten zanden om de ponnys zonder beenbrekerij van en naar de stal te kunnen loodsen. Ja men is lekker bezig in de winter: sneeuw scheppen, schuiven, zand strooien, ijs hakken en daarnaast de leuke dingen doen zoals skien of langlaufen. Dat gaan we morgen weer doen.